Wina słodkie to szczególna kategoria wśród trunków gronowych. Charakteryzuje je wyjątkowa historia, niepowtarzalny smak i wiele metod produkcji. Sprawdź nasz kompleksowy przewodnik!
Głęboki smak i wyjątkowy aromat – tak można scharakteryzować wina słodkie. W przeciwieństwie do dość wymagających w konsumpcji trunków wytrawnych, te słodkie są przystępne i przyjemne. Nie znaczy to, że nie są szlachetne. Doskonałej jakości wina, jak na przykład tokaje lub porto, są bardzo cenione przez smakoszy. Ich słodycz sprawia, że doskonale sprawdzają się w towarzystwie łakoci lub samodzielnie w formie deseru. Picie wina wiążę się z dużą przyjemnością, a wśród wielbicieli tego napoju znajdują się zarówno wytrawni koneserzy, jak i rekreacyjni amatorzy. Jeśli chcesz, żeby było to doznanie nieco bardziej świadome, zapoznaj się z naszym kompleksowym przewodnikiem dotyczącym win słodkich.
Czym dokładnie jest wino?
Wino to alkoholowy napój, który powstaje jako efekt fermentacji moszczu z winogron lub innych owoców. Na rynku dostępnych jest wiele różnych rodzajów win. Wynika to z dużej ilości odmian winorośli, a także warunków środowiskowych, w których wzrastają. Każda winnica ma też różne techniki wytwarzania napojów gronowych. Wyróżnić można wino czerwone, białe i różowe. Jeśli chodzi o zawartość cukru, mówi się o rodzajach wytrawnych, półwytrawnych, półsłodkich i słodkich. Wino może być musujące lub niemusujące (spokojne). Warto wiedzieć, że nie każde wino produkowane jest z winogron. Popularne są także wina owocowe, które powstają na przykład z aronii, wiśni, malin, jabłek, a nawet owoców tropikalnych. Spotykane jest także wino ryżowe lub jęczmienne. Nauka, która zgłębia tajemnice winiarstwa to enologia.
Jak powstaje wino słodkie?
Czy do słodkiego wina dodaje się cukier? Odpowiedź jest jednoznaczna. Do jakościowych win słodkich, objętych apelacją, nie dodaje się cukru. Jest to procedura zabroniona. Taki zabieg zdarza się jedynie w przypadku win niższej kategorii, stołowych. Jakościowe wina białe i czerwone deserowe produkuje się na bazie naturalnego cukru, który pochodzi z owoców. Istnieje kilka metod, które pozwalają na zachowanie dużej ilości naturalnego cukru w winie. Prezentujemy najpopularniejsze z nich.
Późny zbiór winogron
Późny zbiór winogron, czyli po angielsku Late Harvest, to oznaczenie, które znajduje się na niektórych etykietach. Podczas procesu dojrzewania owoców wytwarzane są cukry i rozkładane kwasy. To samo tyczy się winogron. Im bardziej są dojrzałe, tym większą koncentracją słodyczy się charakteryzują. W efekcie późny zbiór pozwala na otrzymanie soku o dużej zawartości cukru. Dzięki temu drożdże są w stanie pracować, wytwarzając odpowiednią ilość alkoholu. Z kolei cukier resztkowy, pozostały po procesie fermentacji, nadal utrzymuje się na wysokim poziomie. Metodę tę wykorzystuje się do produkcji czerwonych win słodkich i białych.
Wina botrytyzowane
Wino botrytyzowane to trunek produkowany z owoców pokrytych szlachetną pleśnią. Powstaje ona na winogronach w sposób naturalny jako efekt działania grzyba. W wyniku tego procesu na skórce tworzą się małe otworki, które wzmagają parowanie wody. Dzięki temu następuje wyższa koncentracja cukru. Grzyb powodujący szarą pleśń pozostawia w owocach wyjątkowe związki smakowe i zapachowe, które wzbogacają wino. Wina słodkie botrytyzowane to jedne z najdroższych i najbardziej docenianych trunków na świecie. Wyróżnić tutaj należy na przykład rodzaj sauternes i tokaj aszú.
Wina lodowe
Powstają w wyniku wyciśnięcia w prasie winiarskiej zamarzniętych owoców. Dzięki temu część wody zostaje w prasie w postaci lodu, a z owoców wypływa wysoce skoncentrowany sok. Zbiorów dokonuje się ręcznie, kiedy temperatura spadnie poniżej określonej wartości. Jest to dość kosztowny sposób produkcji, który wpływa też na cenę wina. Jednak dzięki temu powstaje naprawdę wyjątkowe wino słodkie czerwone i białe wino.
Metoda appassimento
Polega na suszeniu zebranych owoców na drewnianych lub bambusowych matach. W wyniku tego zabiegu następuje koncentracja soku i pozbycie się części wody. Metoda popularna jest we Włoszech, w regionie Veneto. Powstałe w ten sposób wino może mieć dużo alkoholu, cukru i tanin, a także głęboki aromat.
Wina wzmacniane
Znane wino czerwone słodkie porto, sherry lub marsala to napoje wzmacniane brandy. W przeszłości dodanie mocniejszego alkoholu było sposobem na przedłużenie trwałości wina. Miało też uchronić je przed zepsuciem podczas długiego transportu. Dodanie brandy w trakcie fermentacji zabija drożdże, które przestają przetwarzać cukier. Tym samym proces powstawania alkoholu i dwutlenku węgla zostaje zahamowany. W efekcie większość win wzmacnianych to wina słodkie.
Czym charakteryzują się wina słodkie?
Wina słodkie charakteryzują się głębokim, przyjemnym smakiem i owocowym aromatem. Cukier to doskonały konserwant, dlatego dobrej jakości wina deserowe doskonale sprawdzają się jako trunki dojrzewające. W przypadku najlepszych egzemplarzy potencjał wynosi nawet kilkadziesiąt lat. Dzięki temu wina słodkie popularne są wśród kolekcjonerów wyjątkowych trunków. Podobnie było w przeszłości, kiedy cukier w czystej postaci nie był produkowany, a słodkie alkohole były wyjątkowym luksusem. Po zakupie takie wino trzeba oczywiście odpowiednio przechowywać, żeby zachowało swoje właściwości przez długi czas.
Jak podawać wino słodkie?
Decydując się na podanie słodkiego wina, warto pamiętać, że jest to napój deserowy. Ze względu na dużą zawartość cukru przeznaczony jest do degustacji. Rzadko pije się więcej niż dwa kieliszki naraz, dlatego warto wybrać je z myślą o nieśpiesznej konsumpcji i celebracji wyjątkowych chwil. Warto mieć też na uwadze, że deserowe wino jest dość kaloryczne. Idealne wina słodkie posiadają też pewną kwasowość, która balansuje słodycz. Ale mimo tego, nie sprawdzą się one raczej do orzeźwienia się w ciepły dzień. Wina słodkie poleca się podawać schłodzone, w temperaturze od 12 do 15 stopni. Można nalewać je do tych samych kieliszków, co wino wytrawne lub specjalnych, dedykowanych winom słodkim.
Do czego pasują słodkie wina?
Słodkie wina można łączyć z jedzeniem lub degustować solo. Często podaje się je razem z deserem. Warto trzymać się wówczas zasady, że deser powinien być mniej słodki niż wino. Wina słodkie świetnie pasują także do potraw wytrawnych, na przykład kuchni francuskiej. Zaskakująco udanym połączeniem jest wino deserowe i ostre pleśniowe sery, takie jak na przykład gorgonzola z przerostem niebieskiej pleśni. Nieco mniej słodkie warianty świetnie odnajdą się w duecie z daniami kuchni azjatyckiej, zwłaszcza tymi lekko pikantnymi.
Pomimo tego, że cukier jest obecnie łatwo dostępnym składnikiem, tradycja produkcji naturalnych win słodkich przetrwała do dzisiaj. W dobrym sklepie z winem zaopatrzyć się można w czerwone i białe trunki, które smakują jak najlepszy deser. Wina słodkie doceniane są zarówno przez kolekcjonerów, jak i początkujących amatorów wina.
